Toprak zararlılarını yok etmek amacıyla kullanılan kimyasallar, toprağın ve bitkilerin biyolojik dengesini bozarak, bitkilerin zararlılarla ve hastalıklarla mücadele gücünü düşürmektedir. Kimyasal kullanımından bu yana zararlılarla mücadele gün geçtikçe büyüyen bir sorun haline gelmeye başlamıştır.
Nedeni ise, özelliklenematod gibi toprak zararlılarının, kimyasallara karşı belli bir sure sonra bağışıklık kazanmasıdır. Metil bromid ve hidrojen peroksit gibi çeşitli kimyasallarla yapılan fümigasyon sonrası toprakta kalan kalıntılar, bitkiler vasıtasıyla insan bünyesine alınmakta ve vücutta uçucu olmayan bromürler haline dönüşüp, kalıntılarının insan kan ve dokularında birikmesi nedeniyle; bu kimyasalların kullanımı TÜM DÜNYADA ve ÜLKEMİZDE yasaklanmıştır.
Günümüzde tarım sektöründe, ozonla toprak sterilizasyonunun özellikle tercih edilmesinin nedeni, hem toprağın kimyasal ve biyolojik dengesini hem de bitkilerin biyolojik dengesi korumasıdır.ö Ayrıca ozon, oksidasyon gücünün çok yüksek olması ve bilinen en kuvvetli dezenfektan olması sebebiyle, mevcut kimyasallara oranla çok daha etkilidir. Ozon gazının çok kısa bir reaksiyon süresi vardır. Bu nedenle uygulama ortamında anlık etki göstererek diğer dezenfektanlardan daha az bir temas süresiyle dezenfeksiyonu tamamlar.
Daha önce kullanılan hidrojen peroksit, metil bromid gibi kimyasallardan kalan topraktaki kalıntaları da yok etmesi önemli bir faktördür.
Ozon sadece elektrik ve havadan üretildiği için zararlı kimyasallar gibi taşınma ve saklanma sorunu yoktur.
Topraksız Tarım Seralarında Ozon Uygulamaları
Seralarda ortam havasının yüksek nemli ve ılık olması, ortamı mikroorganizmaların gelişimi ve bitki hastalık etmenlerinin oluşması için optimum hale getirmektedir. Bu sebeple seralarda öncelikle ortamı hastalık yapan mikroorganizmalardan arındırırken, dışarıdan su veya hava ile olabilecek kontaminasyonu da engellemek gerekmektedir.
Seralarda bitkinin yetiştirildiği ortamda oluşan mikrobiyal kirlilikler, bitkiden alınan verimi olumsuz yönde etkilemektedir. Kullanılan sulama suyunun ozonlanması, hem suyu dezenfekte ederek mikrobiyal kaynaklı bulaşmaların engellenmesini, hem de su ile birlikte ortama verilen ozon sayesinde toprak, viyol gibi bitki ortamlarının sterilizasyonunu sağlamaktadır. Özellikle damlama veya springleme şeklinde ozonlu su kullanımıyla etkili bir dezenfeksiyon gerçekleşmektedir. Ozon, boş sera alanında gaz halde uygulandığında, ortam havasını mikroorganizmalardan arındırarak temizlediği gibi oksijen konsantrasyonunu da artırarak bitkinin rahat nefes almasını sağlar.
Ozon görevini tamamladıktan sonra oksijene dönüşerek ayrıştığı için kalıntı bırakmaz. Bu sebeple tarım sektöründe güvenle kullanılmaktadır.
Çiçekçilik Sektöründe Ozon Uygulamaları
Çiçekçilik sektöründe, çiçeklerin yaşama süresini uzatmak oldukça önemlidir.
Kesilmiş çiçeklerin depoda ömrünü uzatmak için ozon gazı kullanımı en ideal yöntemdir.
Depoda sıcaklık, rutubet, hastalık ve etilen gazı oluşumu çiçekleri olumsuz yönde etkilemektedir.
Ozon etilen gazını yok eder.
Birçok türde kesilmiş çiçek için güvenli bir depolama ortamı oluşturur.
Ozon ayrıca havadaki mikroorganizmaları yok ederek hastalığın diğer çiçeklere yayılımını engeller.
Mantar Yetiştirmede Ozon Uygulamaları
Mantarlar kendileri de fungus oldukları için hastalıkları yok etmede kullanılan kimyasallara karşı oldukça duyarlıdırlar.
Ozon güvenli bir su katkı maddesi olduğundan, gıdalar için de güvenle kullanımı onaylanmıştır. Yetiştirme odalarını ve mahsulü temizlemede güvenle kullanılmaktadır. Ozon kullanımı, kimyasal maddelerin kullanımına oranla çok daha kolay ve güvenlidir. Sudaki ozonun yüksek konsantrasyonu, mantar yetiştirme odalarında, dolumdan önce etkili bir dezenfektan olarak kullanılmaktadır. Havadaki ozon mikroorganizmaları ve hastalık yapan sporları yok eder.
Bir ekstra kazanç ise; ozonlu su işlevini bitirdiğinde tekrar oksijene dönüşerek ürünü desteklemektedir.
Tohum Sektöründe Ozon Uygulamaları
Tohum üretiminde, tohumun herhangi bir hastalık yapıcı organizmalar içermemesi gerekmektedir. Bu sağlıklı ve verimli ürünlerin elde edilmesinde en önemli etkenlerden biridir. Firmalar bunu salayabilmek amacıyla, tohumları en son ambalajlamadan önce, üretim prosesinde çeşitli dezenfektanlarla sağlanmaya çalışılmaktadır. Buda işletme maliyetini arttırmaktadır.
Bu konuda en etkili ve ekonomik çözüm ozonla; tohumun, üretim ortam havasının ve diğer kullanılan ekipmanların dezenfeksiyonudur. Ozon, tohum üretim prosesinde diğer dezenfektanlar gibi ozonlu su olarak veya ortam havasında gaz halde kullanılabilmektedir.
Fide Sektöründe Ozon Uygulamaları
Fidenin yetiştirildiği ortamda oluşabilecek mikrobiyel kirlilikler, fide üretim verimini ve o fideden alınacak verimi olumsuz yönde etkilemektedir. Burada özellikle sulama suyunun ozonlanması şeklinde çok iyi bir dezenfeksiyon verimi sağlanmaktadır.